«Εγωισμός. Αιτία καταστροφής ή μέσο προστασίας;»

«Εμένα με νοιάζει» της Σοφίας Κολυροπούλου

«Εγωισμός. Αιτία καταστροφής ή μέσο προστασίας;»

Από τη στιγμή που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται την αυτοτέλεια της ύπαρξής του, το πρώτο μέλημα του υποσυνειδήτου του είναι η διατήρηση και η ευημερία της οντότητάς του. Ο άνθρωπος αγωνίζεται για να αποκτήσει τα μέσα που θα του επιτρέψουν την επιβίωσή του, κι αυτά είναι είτε υλικά, είτε πνευματικά. Επειδή όμως ζούμε σε μια κοινωνία που μοιραζόμαστε υλικά και πνευματικά αγαθά, η ικανοποίηση του εγώ μας πολλές φορές επεμβαίνει και εμποδίζει την αντίστοιχη προσπάθεια των συνανθρώπων μας. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, είναι ένας έντονος ανταγωνισμός που συχνά φτάνει και ξεπερνά τα όρια του σεβασμού προς τον άλλον. Ο λεγόμενος εγωισμός λοιπόν σαν συμπεριφορά, μας οδηγεί στο να τα θέλουμε όλα δικά μας, και φυσικά με τους δικούς μας όρους και κανόνες. Μπορεί να έχουμε ήδη τα προς το ζειν τα οποία και εξασφαλίζουν την ευημερία μας, αλλά ο εγωισμός, μαζί με την κτητικότητα και εγωκεντρικότητα που επιφέρει, μας οδηγεί στην επιθυμία για απόκτηση όλο και περισσότερων. Έτσι οδηγούμαστε στην πλεονεξία, δηλαδή σε μία όλως διόλου παθολογική κατάσταση. Σε αυτό το στάδιο, ο άνθρωπος δεν επηρεάζεται μόνο στον τομέα των υλικών αγαθών, αλλά και στο βασικό κομμάτι των ανθρωπίνων σχέσεων, είτε επαγγελματικές, είτε προσωπικές. Η όλη προσπάθεια που καταβάλουμε ώστε να φέρουμε τις σχέσεις στα δικά μας σταθμά, πολλές φορές οδηγεί σε σύγκρουση, με άμεσο αποτέλεσμα την απομάκρυνση από τους άλλους, και εν τέλει την εσωστρέφεια και τη μοναξιά. Αυτό το γεγονός αναμφισβήτητα μπορεί να αποβεί μοιραίο όταν συντελείται μέσα στα ζευγάρια. Μπορεί να ξεκινήσει από μια απλή αντιδικία, και όταν δεν υπάρχει διάθεση συμβιβασμού λόγω ανυποχώρητου εγωισμού, επέρχεται η οριστική ρήξη. Φράσεις και αισθήματα όπως «έχεις δίκιο», «συγνώμη», «έκανα λάθος», «δώσε μου μια ευκαιρία να επανορθώσω», εξαφανίζονται από το μυαλό και την ψυχή, καθότι ο εγωισμός ανεβαίνει στο θρόνο των συναισθημάτων, μπλοκάροντας κάθε τι αληθινό. Δάκρυα και εξομολογήσεις από καρδιάς, παύουν να υφίστανται και το εγώ μας, ισχυρό και ανυποχώρητο, υπερισχύει και μας οδηγεί στην μοναξιά του.
Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την θετική ‘χρήση’ του εγωισμού. Εκείνη που επάξια αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας του εαυτού μας απέναντι σε καταστάσεις που μπορούν να μας βλάψουν ψυχολογικά. Είναι το τείχος του εσωτερικού κάστρου που περικλείει τις ιδέες μας, τις αντιλήψεις και τα ιδανικά μας, την καθαρή ψυχή μας. Λειτουργεί σαν φύλακας άγγελος των συναισθημάτων και της ανθρώπινης υπόστασής μας. Κάθε φορά που κάποιος μας πληγώνει, μας απογοητεύει, ο εγωισμός ανορθώνεται σαν ασπίδα προστασίας απέναντι σε κάθε κακό συναίσθημα που προσπαθεί να μας διαβάλλει. Έτσι ο εαυτός μας βρίσκει γρηγορότερα το μονοπάτι που θα τον οδηγήσει στην ψυχική ανάταση και τη βελτίωση της διάθεσης. Είναι κατανοητό λοιπόν, πως ο εγωισμός είναι μια ανθρώπινη συμπεριφορά η οποία εξαρτάται από τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, για το αν θα λειτουργήσει σαν προτέρημα ή σαν μειονέκτημα. Κι αν ακόμα λειτουργήσει σαν ανθρώπινο αντανακλαστικό, είναι ικανό να φανεί άλλοτε προστατευτικό και άλλοτε παθολογικό.
Τελειώνοντας, παραθέτω λόγια σοφού ανδρός της αρχαίας ελληνικής ιστορίας… «Ο εγωιστής υπερηφανεύεται που έμαθε πολλά, ο σοφός λυπάται που δεν έμαθε περισσότερα» Σοφοκλής.-

-Σοφία Κολυροπούλου-